ژئوشیمی و خاستگاه زمین‌ساختی- ماگمایی سنگ‌های آذرین ترشیری در محدوده خاور و شمال خاور نهبندان، خاور ایران

Authors

  • امیلیو ساکانی استاد، دانشکده علوم، دانشگاه فرارا، فرارا، ایتالیا
  • صدرالدین امینی استاد، دانشکده علوم‌زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
  • مرتضی دلاوری استادیار، دانشکده علوم‌زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
Abstract:

فعالیت آتشفشانی در محدوده خاور و شمال خاور نهبندان (خاور ایران) شامل طیف گوناگونی عمدتا از ترکیبات بازی تا میانه است. همه این سنگ‌ها ترکیب سدیک دارند (Na2O/K2O>1) و در سری‌های تولئیتی با پتاسیم پایین و کالک‌آلکالن قرار می‌گیرند. مطالعه سنگ‌نگاری، شیمی کانی‌ها و ژئوشیمی سنگ کل نشان‌دهنده تمایز بازالت‌ها به دو گروه کالک‌آلکالن و تولئیت‌های با پتاسیم پایین مرتبط با کمان‌های ماگمایی است. سنگ‌های آتشفشانی حدواسط نیز به‌طور مشابه در دو سری ماگمایی یادشده قرار می‌گیرند. نمودار تغییرات برخی عناصر اصلی و فرعی روی SiO2 به‌همراه الگوهای بهنجارشده نسبت به کندریت عناصر خاکی کمیاب نشان از ارتباط زایشی سنگ‌های حدواسط سری تولئیتی با پتاسیم پایین به سنگ‌‌های بازی این سری دارد در حالی که تحول ماگمایی ترکیبات حدواسط کالک‌آلکالن از بازالت‌های کالک‌آلکالن را رد می‌کند. در نمودارهای چندعنصری بهنجارشده نسبت به  MORB (Mid-Ocean Ridge Basalt)، تهی‌شدگی HFSE (High Field Strength Elements) و غنی‌شدگی LILE (Large-Ion Lithophile Elements) در همه سنگ‌های بازی حدواسط تعیین‌کننده جایگاه زمین‌ساختی-ماگمایی مرتبط با پهنه‌های فرورانشی در زمین‌درز سیستان است. تغییر از تولئیت‌های با پتاسیم پایین به بازالت‌های کالک‌آلکالن گواه تحول به سوی یک سامانه کمانی بالغ است که این تغییرات همراه با ادامه فرورانش سنگ‌کره اقیانوسی حوضه سیستان در ترشیر انجام شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ژئوشیمی و خاستگاه زمین‌ساختی سنگ‌های بازالتی پلیو-کواترنری جنوب شرق نهبندان، خاور ایران

Plio-Quaternary volcanic eruptions in southeast of Nehbandan are composed of basic rocks, overlying the Late Cretaceous flysch-type and younger alluvium deposits. Petrographically, these rocks are basalt, basaltic andesite and andesite. These lavas are characterized by porphyritic, microlitic-porphyry, trachytic and glomeropophyritic textures. They contain plagioclase, clinopyroxene (augite), o...

full text

ژئوشیمی و جایگاه تکتونوماگمایی گدازه‌های ترشیری منطقه عباس‌آباد (شمال خاور سربیشه)، خراسان جنوبی

منطقه عباس‌آباد در شمال خاور سربیشه، در بخش شمالی زمیندرز سیستان و در استان خراسان جنوبی واقع شده است. در این منطقه سنگ-های آتشفشانی ترشیری با ترکیب حدواسط تا اسیدی شامل آندزیت ‌بازالتی، آندزیت و داسیت رخنمون دارند. کانی‌های تشکیل‌دهنده در سنگ‌های آندزیت ‌بازالتی شامل پلاژیوکلاز، پیروکسن و الیوین، در آندزیت‌ها شامل پلاژیوکلاز، هورنبلند، پیروکسن و در داسیت‌ها شامل پلاژیوکلاز، کوارتز، بیوتیت و هو...

full text

ژئوشیمی و پتروژنز سنگ‌های آتشفشانی ترشیری منطقه حسین‌آباد (جنوب‌باختر بیرجند، خاور ایران)

باختری زون جوش‌خورده سیستان قرار گرفته است. در منطقه حسین‌آباد، مجموعه‌ای از سنگ‌های آتشفشانی متعلق به ترشیری، بخش‌های مختلف ردیف‌های افیولیتی منسوب به کرتاسه فوقانی را قطع نموده‌اند. این سنگ‌ها آندزیتی بوده، دارای بافت غالب پورفیری و گلومروپورفیری هستند. پلاژیوکلاز، هورنبلند، اوژیت و بیوتیت، درشت بلورهای این سنگ‌ها هستند. بافت غربالی و دگرسانی انتخابی در پلاژیوکلاز، وجود حاشیه سوخته در هورنبلن...

full text

ژئوشیمی و پتروژنز سنگ‌های آداکیتی پرسیلیس ترشیری، منطقه شاه‌سلیمان‌علی (جنوب باختر بیرجند- خاور ایران)

فعالیت‌های ماگمایی ترشیری منطقه شاه‌سلیمان‌علی در جنوب باختر بیرجند، در بخش خاوری لوت به صورت سنگ‌های آذرآواری – گدازه‌ای و نیمه‌ژرف بروز کرده‌‌اند. سنگ‌های آذر‌آواری شامل انواع توف، آگلومرا و برش و سنگ‌های آتشفشانی شامل آندزیت، تراکی‌آندزیت و داسیت  هستند. بافت اصلی این سنگ‌ها را پورفیری و گلومروپورفیری با خمیره ریزبلورین تا شیشه‌ای تشکیل می‌دهند. درشت‌بلور‌های اصلی در آندزیت‌ها شام...

full text

ژئوشیمی و پتروژنز سنگ های آتشفشانی ترشیری منطقه حسین آباد (جنوب باختر بیرجند، خاور ایران)

منطقه مورد مطالعه در 50 کیلومتری جنوب باختر بیرجند در حاشیه شمال باختری زون جوش خورده سیستان قرار گرفته است. در منطقه حسین آباد، مجموعه ای از سنگ های آتشفشانی متعلق به ترشیری، بخش های مختلف ردیف های افیولیتی منسوب به کرتاسه فوقانی را قطع نموده اند. این سنگ ها آندزیتی بوده، دارای بافت غالب پورفیری و گلومروپورفیری هستند. پلاژیوکلاز، هورنبلند، اوژیت و بیوتیت، درشت بلورهای این سنگ ها هستند. بافت غر...

full text

سنگ‌نگاری، زمین‌شیمی و خاستگاه سنگ‌های آتشفشانی شمال ‌خاور شهر کرمان

در شمال و شمال‌ خاور کرمان در بلوک کلمرد سنگ‌های آتشفشانی، نیمه‌ژرف (دایک) و آذرآواری (آگلومرا و توف) ائوسن وجود دارند. از دید سنگ‌نگاری، گدازه‌ها ترکیب بازالتی، آندزیتی، ریوداسیتی و ریولیتی، دایک‌ها ترکیب آندزیتی و آذرآواری‌ها ترکیب توف بلورین دارند. سنگ‌های آتشفشانی دارای بافت‌های اصلی پورفیری، میکرولیتیک پورفیری و جریانی و از دید تجمع کانیایی دارای کانی‌های پلاژیوکلاز± کوارتز± فلدسپار پتاسیم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 90

pages  125- 134

publication date 2014-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023